De MOOC “Duurzame Economische Modellen”

De klimaatopwarming, het zeldzaam worden van hulpbronnen en de exponentiële erosie van de biodiversiteit hebben belangrijke negatieve gevolgen op ons leefmilieu, onze economie en onze maatschappij. De problematiek is ernstig en de gevaren reëel, maar sinds enkele jaren ontwikkelen zich tal van ondernemingen, met succes, op basis van business modellen die berusten op duurzaamheid.
Deze dynamiek van milieuprestaties is meer dan een eenvoudig antwoord en zorgt voor een unieke kans voor een economie die verslaafd is aan groei en het slachtoffer is van haar eigen overschotten.

Met bijna 20 jaar ervaring in de begeleiding van ondernemingen rond milieuaangelegenheden heeft de dienst 4ECO van UCM een onlinecursus of MOOC (Massive Open Online Course) ontworpen over de voornaamste innovatieve business modellen die zijn ingevoerd in de ondernemingen om hun activiteit op een duurzame manier in de toekomst te projecteren.

Dankzij dit unieke leerplatform kan de gebruiker (onderneming, projectbeheerder, student of burger) gebruikmaken van sleutels voor de implementering van deze modellen in zijn bestaande of toekomstige activiteit.

Deze online cursus wordt ondersteund door het GPCE en technisch mogelijk gemaakt dankzij de steun van ECAM  en zal beschikbaar zijn vanaf februari 2018. Een introductiefilmpje is te zien op de Vimeo-pagina van 4ECO.  Ondernemers die geïnteresseerd zijn om deel te nemen aan deze cursus kunnen contact opnemen met de cel Eco-ontwerp van UCM via eco-conception@ucm.be

Yann Ducatteeuw, Perrine Collin en Martin Neys zijn UCM 4ECO-adviseurs die de gebruikers van de MOOC zullen begeleiden.

6 modules voor 6 modellen

Overzicht van de business modellen die door de MOOC worden behandeld:

De onderneming kan eerst en vooral intern rechtstreeks actie ondernemen omtrent de verschillende organisatorische praktijken om zijn milieu-impact te verminderen.  Haar  energieverbruik in de gaten houden en optimaliseren, selectief sorteren bevorderen en ketens van nuttige aanwending en recyclage ontwikkelen, een efficiënt beleid van duurzame aankopen invoeren: dit soort van interne acties vormen een eerste strategie, het milieubeheer.

Buiten de eigen muren kan een onderneming ook strategische keuzes maken om de impact van de verschillende stappen van de levenscyclus van haar product of dienst te verminderen: van de winning van grondstoffen tot het einde van de levensduur, via het vervoer of het gebruik/verbruik door de individuen.   Dit is het doel van het ecodesign.

Door de onderneming bij het ecosysteem te betrekken kan men verschillende strategieën van economische herlokalisering waarnemen, zoals in te zetten op een meer lokale bevoorrading en zo de emissies afkomstig van het transport te vermijden.  Zo worden de korte ketens bevorderd.  De onderneming kan ook overwegen haar materiële en energetische stromen, zoals hulpmiddelen of grondstoffen, aan naburige ondernemingen aan te bieden en omgekeerd.  Dan spreekt men van industriële ecologie.

Een onderneming kan er ook voor kiezen haar business model te laten evolueren door niet langer een product te verkopen, maar het gebruik dat ervan wordt gemaakt.   Bijvoorbeeld in plaats van een auto te verkopen stelt men een all-in dienst voor van huren per kilometer.  Deze overgang van de logica van de product?naar de logica van het gebruik draagt de naam “functionaliteitseconomie”.

De klant niet meer zien als een eenvoudige publicitaire doelgroep, maar als een bondgenoot of partner die toelaat een model te bouwen dat zijn invloed, zelfs zijn betrokkenheid bij de strategische activiteiten van de onderneming, bevordert. Deze omkering van het eenzijdige voorstel van de productieactiviteit kenmerkt de collaboratieve economie.

Ten slotte dragen deze vijf business modellen samen bij tot een groter concept dat onze milieu-impact concreet wil verminderen en daarbij innovatie gebaseerd op de waarde en het nut garandeert. Dit concept draagt de naam circulaire economie en omvat alle praktijken die worden aangekaart in een optiek van de duurzame transitie van de economische activiteiten.