Het dak is gebogen, maar het project is absoluut circulair. Op het plat dak van een gebouw van 5 verdiepingen in Elsene renoveert Max Stockmans, bouwheer en aannemer, een studio die dateert uit de jaren ‘70 en vergroot deze met behulp van een vastgeschroefde en -genagelde modulaire houtskeletbouw. In dit project werden materialen ter plaatse hergebruikt, maar ook materialen van elders. 

Blijft de bestaande studio van 20m. bewaard? 

Max Stockmans – De gemeenschappelijke muren en de chape blijven bewaard. Ik heb de wandbekleding, het gebinthout, de stenen en deuren kunnen hergebruiken in de kelder. Alles werd ter plaatse hergebruikt, maar ik heb ook andere elementen zoals sanitaire voorzieningen, pvc-ramen met dubbele beglazing afgebroken en verkocht of weggegeven. Als noodoplossing heb ik ook een toilet hergebruikt op een van mijn andere werven. 

Hebt u ook materialen elders gerecupereerd dan op de site zelf? 

Ik had de kans een container met recuperatiehout te mogen leegmaken. Het was veel werk om alle spijkers te verwijderen, maar volgens mijn berekeningen was dit rendabel aangezien ik op 1 uur tijd de spijkers uit 5 à 6 balken kon verwijderen. Ik heb ook isolatiemateriaal in polyurethaan van 6 cm dik dat slecht geplaatst was op een vorig plat dak kunnen recupereren. Dit was gemakkelijk te verwijderen. Maar het dreigt minder efficiënt te zijn dan nieuw materiaal … het zal moeten worden geknipt, er zal opnieuw schuim moeten worden geïnjecteerd. Om materialen te recupereren, moet men ze op het juiste moment kunnen vinden en in staat zijn ze onmiddellijk te gebruiken, zonder ze op te slaan. 

Werd uw uitbreidingsproject op een modulaire manier ontworpen? 

De studio zal 50m. zijn. De modulariteit was het eenvoudigst… Het dak werd hangend geplaatst op 3 dragende balken waarvan 2 metalen balken. De dwarsbalken werden gewoon in deze drie dragers geplaatst. Dit montagesysteem van de structuur vergemakkelijkt de opbouw en eventuele afbraak. 

Hebt u een tip om de circulaire economie op de werf te integreren? 

Men moet oog hebben voor opportuniteiten en er tijd aan besteden, contacten leggen, proactief zijn,… in elk geval voor hergebruik op kleine schaal waar niemand aan denkt. 

Geeft u uw ervaring met circulaire economie door? 

Ik wil inderdaad graag andere personen opleiden. Op deze werf werk ik samen met de Mission Locale van Brussel en arbeiders die verder willen gaan in het hergebruik en de valorisatie van materialen. Ik hou van een collectieve reflectie waar iedereen bij betrokken is.