Wist u dat het Gewestelijk Programma in Circulaire Economie (GPCE) een juridisch luik omvat? Hoewel de regelgeving van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bedoeld is om de burger te beschermen en de samenleving ten goede te komen, werpen ze geregeld obstakels op voor de circulaire economie en de oplossingen die deze zou kunnen bieden. Om een aantal juridische en administratieve obstakels in kaart te brengen en weg te werken, riep het GPCE een publiek-privaat samenwerkingsorgaan in het leven: de Circular Regulation Deal of CiReDe. Dit artikel maakt de balans op van dit orgaan en zijn verwezenlijkingen.

De circulaire economie doet ons anders produceren en consumeren. Dat vereist een gepast wettelijk kader. De circulaire economie belicht afval immers vanuit een ander perspectief, en wil de materialen opnieuw inzetten als producten met een toegevoegde waarde, om zo de materiaalkringlopen te verkleinen en te sluiten. Alleen is de geldende wetgeving niet afgestemd op de inzameling, het vervoer, de opslag, de verwerking en het hergebruik zoals de actoren van de circulaire economie dat beogen. Hoewel de oplossingen van de circulaire economie vaak milieuvriendelijk en sociaal zijn, zijn ze nog te vaak in het nadeel ten opzichte van de klassieke economische modellen door regelgeving die weinig ruimte laat voor innovatie.

De Circular Regulation Deal of CiReDe moet de ontwikkeling van de circulaire economie in het Brussels Gewest een duwtje in de rug geven. Het gaat meer bepaald om een publiek-private samenwerking die de wettelijke obstakels voor actoren en overheden in de praktijk in kaart moet brengen en uit de weg moet ruimen. De uitdaging bestaat erin een evenwicht te vinden: de gulden middenweg tussen een aanpassing van de regelgeving ten gunste van de circulaire economie en het behoud van een strenge milieubescherming.

De CiReDe identificeerde drie prioritaire thema’s in zijn eerste uitvoeringsfase, met name regelgevingsobstakels die de circulaire economie in het Brussels Gewest in de weg staan. De obstakels werden geselecteerd op basis van hun milieu-impact, hun impact op de circulaire economie en de mogelijkheid om die op korte termijn te verhelpen met het oog op snelle resultaten op het terrein.

• Het eerste thema is de tijdelijke bezetting van leegstaande gebouwen. Dit thema komt tegemoet aan een gebrek aan ruimte. Zelfs met de steun van de begeleidende overheden bleef de tijdelijke bezetting een hele opgave voor projecten op zoek naar een gebouw, als gevolg van een gebrek aan flexibiliteit. De CiReDe stelde acties voor die de procedures moeten verlichten en de rechtsonzekerheid te beperken.

• De CiReDe boog zich daarnaast nog over de afvalreglementering alstweede thema. Er gelden heel wat regels wat afval betreft. De status, de inzameling en het transport van afval is streng gereglementeerd, om milieurisico’s te beperken. Deze regels kunnen echter ook obstakels opwerpen voor de omgekeerde logistiek, bijvoorbeeld voor het hergebruik van “afval” uit de informatica- of bouwsector. De CiReDe deed enkele voorstellen omtrent de status van afval, opdat zich rond de inzameling, het transport en het hergebruik van secundaire materialen een heuse sector zou kunnen ontplooien.

• Het laatste prioritaire thema van de CiReDe is de informatie met betrekking tot het rechtskader van een goed. Bedrijven en andere gebruikers zijn onvoldoende op de hoogte van de stedenbouwkundige situatie van het goed dat zij bezetten. De CiReDe wil de kwaliteit van de beschikbare informatie optrekken, om te vermijden dat projecten hun intrek nemen in een pand waar zij hun activiteiten niet mogen ontwikkelen.

De methodologie van de CiReDe biedt een oplossing voor deze obstakels en maakt een reëel verschil, zowel voor actoren op het terrein als voor de overheden die hen begeleiden. Eenmaal de drie thema’s waren bepaald, werd het mogelijk om de juridische obstakels te verfijnen, verschillende vaststellingen te doen en concrete uitdagingen te definiëren wat het juridische kader betreft.

De CiReDe wil zich niet beperken tot het identificeren en verhelpen van de bestaande obstakels, maar wil de Brusselse overheden ook in staat stellen de transitie in goede banen te leiden en projecten te ondersteunen die het milieu en de samenleving ten goede komen.

Lees meer over de CiReDe in het activiteitenrapport 2020.

Stoot u op juridische obstakels in de uitvoering van uw project binnen de circulaire economie? Laat het ons weten!