Hebt u ook net een voorraad zaden verzameld en loopt uw hoofd over van de ideeën voor uw balkon of uw moestuin? En hebt u al aan uw aquarium gedacht? Ontdek de teeltwijze aquaponics. Circulairder kan het niet!

Aquaponics, wabliefteru?

Aquaponics is een samensmelting van acquacultuur (het kweken van planten zonder grond, waarbij de planten voedingsstoffen krijgen via water) en aquacultuur (het kweken van vissen of andere waterdieren). Hoe gaat dat concreet in zijn werk? Twee bakken met respectievelijk vissen en planten worden met elkaar verbonden om een gesloten watercyclus aan te leggen. De vissen die in de eerste bak leven produceren zoals elk levend wezen afval (of ontlasting). Dat afval bevat bestanddelen die bacteriën op natuurlijke wijze kunnen omzetten in meststoffen. Het water vol voedingsstoffen uit het aquarium wordt afgevoerd naar de planten die in de tweede bak in het water of in een substraat groeien. Die filteren dat water door er de voedingsstoffen uit te halen om te groeien. Het propere water dat overblijft gaat terug naar de vissen, die opnieuw uitwerpselen produceren en de cirkel is rond.

De video hieronder van Aquaponie bxl legt het u duidelijk uit!

Voor een lokaal en circulair Gewest

Met de groei van de steden en de overbelasting van de grondmarkt die daarmee gepaard ging, hebben gronden net buiten de steden die konden dienen voor landbouw vaak plaats moeten ruimen voor meer ‘rendabele’ activiteiten. Bijgevolg volstaat de landbouwproductie in de buurt van steden niet om ze te bevoorraden en is er import nodig om aan de vraag te voldoen. Die import heeft een zeer hoge ecologische kostprijs. Om daar iets aan te doen ondersteunt het programma Good Food Brusselse landbouwprojecten in de stad en in de rand. Het doel? Tegen 2035 30% van de groenten en fruit lokaal produceren.

Samen met andere vernieuwende methoden voor stadslandbouw biedt aquaponics een veelbelovende oplossing voor het gebrek aan plaats voor de productie van groenten en fruit. De grootste aquaponische boerderij van Europa bevindt zich namelijk … op een Brussels dak. Jawel! Het Brussels Gewest telt 60 hectare, het equivalent van 84 voetbalvelden, aan daken die aangepast zijn voor stadslandbouw. Tijdens ons interview met Skyfarms ontdekten we onlangs dat de Brusselse daken kunnen dienstdoen als zeer rendabele ‘landbouwgrond’.

Dankzij de natuurlijke bemesting kun je met aquaponics telen zonder pesticiden of chemische meststoffen. Van afval een grondstof maken is een van de kernprincipes van de circulaire economie. Als dat lokaal kan, des te beter. Kan het nog circulairder dan bij aquaponics? Bovendien gebruikt het systeem gemiddeld 90 tot 95% minder water dan een klassieke teelt. En laten we niet vergeten dat naast een zeer productieve methode voor kruiden, groenten en fruit is, de teelt jaarlijks ook nog eens ongeveer 40 kg vis op 1000 liter water oplevert.

Een oplossing op grote schaal? Ja, de Brusselse boerderij BIGH toont dat het kan. Ze is volledig operationeel sinds eind 2018 en geïnstalleerd op het dak van het slachthuis van Anderlecht. De boerderij beschikt over een productieoppervlak van 2000 m² en kan jaarlijks tot 35 ton gestreepte zeebaars produceren.

Een revolutie op vlak van voedingsmiddelen? Dat valt nog te bezien. Veel planten die de basis vormen van onze voeding, zoals aardappels of granen, hebben immers aarde nodig om te groeien. Aquaponics is dus geen oplossing voor alle problemen met de voedselbevoorrading in steden. Het is wel een duurzame aanvullende oplossing voor de klassieke landbouw die het Gewest kan helpen om zijn doelstellingen voor lokale productie te behalen.

U hoeft geen groot oppervlak of groot budget tot uw beschikking te hebben om ermee te starten! Momenteel zijn de meest rendabele aquaponische installaties die van particulieren op een zeer kleine schaal. Met een oppervlak van 1 m² kunt u immers een rendement halen van 100-300 kilo voeding per jaar. De installatie van een structuur vereist geen speciale technische vaardigheden en het onderhoud ervan vraagt weinig werk. En wieden of spitten hoeft ook niet meer!

Zin om met aquaponics aan de slag te gaan maar weet u niet waar u moet beginnen? Informeer bij Leefmilieu Brussel of Aquaponie Bxl (label Good Food) naar een opleiding!

Ontdek BIGH, de grootste aquaponische boerderij in Europa: https://bigh.farm/