Een netwerk van Brusselse stadsmoestuinen: dat is de uitdaging voor Skyfarms, een van de laureaten van BeCircular 2018. Voedingsmiddelen van goede kwaliteit, terug aansluiting vinden met de natuur en met anderen, de biodiversiviteit stimuleren… Tuinbouw in de stad heeft tal van voordelen. Een ontmoeting zonder poespas met Augustin Nourissier, oprichter en veelzijdige werkkracht bij Skyfarms.

Wat zijn de voornaamste activiteiten van Skyfarms?

Skyfarms is een bedrijf gespecialiseerd in de aanleg en de begeleiding van stadsmoestuinen. Wij richten ons in eerste instantie tot bedrijven maar we hebben ook een gelijkaardig aanbod ontwikkeld voor het grote publiek. Voor die laatste doelgroep proberen wij om de stad te voorzien van een netwerk met onze eigen moestuinen, die we gezamenlijk gebruiken. En daarnaast hebben we vaste locaties waar we opleidingsdagen organiseren (locatie van Skyfarms in Laken, gemeenschapstuin Wonderlecht, collectieve locaties met citydev.brussels …)

In die twee gevallen maken we analyses van locaties in de stad, bedenken we technische oplossingen en zorgen we nadien voor de implementatie en de begeleiding, de opleiding van de mensen die erbij betrokken zijn.

Hoe past Skyfarms binnen de circulaire economie?

Wij zijn overgestapt van een model waarbij we materiaal voor moestuinen verkochten naar de verhuur ervan. We bieden ze nog altijd allebei aan maar we hebben een voorraad van materiaal aangelegd dat we ter beschikking kunnen stellen en zodra de klant het niet meer nodig heeft, zetten we het ergens anders in.

Het idee om ruimtes te benutten die anders weinig gebruikt worden of enkel decoratief zijn, zoals daken of terrassen, is voor ons ook een vorm van circulaire economie. We maken gebruik van een hulpbron, namelijk ruimte in de stad.

Op welke problemen van het leven in de stad willen jullie een antwoord bieden?

Eerst en vooral is er het aspect van de biodiversiteit, de vergroening van de steden, de wil om aangenamere ruimtes te creëren, er opnieuw leven in te brengen, om groene corridors te creëren waar je uiteenlopende soorten eten, beschutting … kan vinden. Er is echt een systemische reflectie ten opzichte van onze steden.

Anderzijds is er het menselijke aspect, het idee om het sociale weefsel in de steden te verdichten. Wij creëren plekken voor eigen productie met het idee om mensen onderling en met de natuur te verbinden en om tuinbouwvaardigheden die vaak in de vergetelheid zijn geraakt opnieuw aan te leren.

Kan stadslandbouw voorzien in de voedingsbehoefte van een stad?

Het probleem van stadslandbouw is dat de oppervlakten te weinig productiepotentieel hebben ten opzichte van de bevolking maar we kunnen wel voor een groot deel van de tuinbouw (groenten en fruit) instaan. Al is dat 25 of 30% van het bord, dan is dat toch een aanzienlijke besparing op het vlak van logistiek, supermarkten enz. Het levert ook een belangrijke kwaliteitswinst op. Wij produceren zonder enige vorm van pesticiden, met kwaliteitsvolle grond, in harmonie met de seizoenen, met aangepaste variëteiten, dus de producten die we verkrijgen zijn veel voedzamer en kwaliteitsvoller. Het draait niet alleen om het compenseren van de hoeveelheid. Er is ook een kwaliteitswinst. 

Wat zijn de voordelen van een bedrijfsmoestuin voor een organisatie?

Wat de deelnemers het vaakst aanhalen, zijn de aspecten rond welzijn en opleiding. De begeleiding vindt een heel seizoen lang plaats, van maart tot oktober, één of meerdere keren per week en we doen alles samen. Na afloop zijn de deelnemers ongelooflijk zelfstandig. Wat meer is, die afspraken vallen tijdens de lunchpauze dus ze zorgen ervoor dat mensen een luchtje kunnen scheppen en buiten de werkomgeving met collega’s kunnen praten.

De organisatie heeft er ook baat bij dankzij de imagovoordelen. Het is een mooi verhaal om te vertellen, concreet, zonder greenwashing, dus het is heel krachtig.

Wat kan er zoal groeien in een stadsmoestuin?

Je vindt er alle gebruikelijke groenten, zoals tomaten, komkommers, pompoenen, sla enz. maar we laten ook hop groeien en planten die niet meteen eetbaar zijn of die niet als zodanig gekend zijn: bloemen of begeleidende planten die een nut hebben in de permacultuur zoals brandnetels.

We denken veel aan de insecten die een grote rol spelen bij het kweken van fruit en groenten. Door aan permacultuur te doen hoeven we geen chemische stoffen te gebruiken en behoudt onze moestuin een mooi evenwicht.

Diversiteit wordt de komende jaren overigens een van onze stokpaardjes: we willen opnieuw volledige traditionele ecosystemen creëren in de stad.

Ontdek alle activiteiten en opleidingen van Skyfarms op hun website!